Już nie tylko Polacy wyjeżdżają za granicę w poszukiwaniu lepszej pracy, emigracja zarobkowa do naszego kraju od dłuższego czasu jest już faktem. Niedawne zmiany w przepisach miały nieco poluzować wymogi dotyczące legalizacji pobytu i zatrudnienia cudzoziemców w Polsce. Już widać efekty wprowadzenia tych zmian, w wielu miastach liczba cudzoziemców próbujących legalizować swój pobyt wzrosła lawinowo. Na przykład w Bydgoszczy zanotowano wzrost liczby wniosków o około 200 procent.

Tytuł wpisu jest nieco przewrotny, ponieważ dotyczy nie tylko obywateli Ukrainy, lecz również szeregu innych państw. Jeśli chodzi o pracowników zza naszej wschodniej granicy, to już od dłuższego czasu systematycznie wdrażane są działania mające na celu ułatwienie powierzania im pracy na terytorium Polski. Jakie są to ułatwienia i co zrobić aby w prosty i szybki sposób zatrudnić obywatela Ukrainy, Białorusi lub innego z naszych sąsiadów ? Zapraszam do lektury.

W Polsce funkcjonował i do tej pory funkcjonuje model uzupełniającego zatrudnienia obcokrajowców, który ma chronić nasz rynek przed zalaniem go zagranicznymi pracownikami. System taki sprowadza się między innymi do obowiązku przeprowadzania postępowania sprawdzającego, czy dany wakat cieszy się zainteresowaniem polskich pracowników. Postępowanie to bywa nazywane „testem rynku pracy„. Zasadą jest, że pracodawca, który chce zatrudnić cudzoziemca musi zamieścić ofertę pracy we właściwym miejscowo Powiatowym Urząd Pracy. Jeśli z powodu braku zainteresowania tą ofertą w terminie 14 dni nie uda się zorganizować rekrutacji na to stanowisko albo jeśli pomimo zorganizowania rekrutacji w ciągu 21 dni nie uda się wyłonić kandydata, starosta wydaje pracodawcy zaświadczenie o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy. Wtedy dopiero stanowisko to może zostać powierzone cudzoziemcowi, ponieważ bez zaświadczenia wydanego przez Starostę, Wojewoda nie wyda zezwolenia na pracę

Oczywiście mocno sformalizowane postępowanie o wydanie zezwolenia na pracę nie sprzyjało zatrudnianiu cudzoziemców. Od pewnego czasu w przepisach prawa uczyniony został wyłom od zasady uzupełniającego zatrudnienia, mający stanowić odpowiedź na problem słabego zainteresowania emigracją zarobkową do naszego kraju. Wyjątek ten dotyczy pracowników zza naszej wschodniej granicy, obywateli:

• Ukrainy;
• Republiki Armenii;
• Republiki Białoruś;
• Republiki Gruzji;
• Republiki Mołdowy;
• Federacji Rosyjskiej.

Jeśli dopełnisz odpowiednich formalności w przypadku obywateli tych państw zezwolenie na pracę nie jest wymagane. Nie obowiązuje więc wymóg przeprowadzania testu rynku pracy. Pracodawca zainteresowany zatrudnieniem np. Ukraińca rejestruje w Powiatowym Urzędzie Pracy oświadczenie o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi pracy. Oświadczenie należy koniecznie zarejestrować przed powierzeniem pracy obcokrajowcowi, a umowa musi zostać zawarta w formie pisemnej. W innym przypadku dojdzie do sytuacji nielegalnego powierzenia pracy cudzoziemcowi, co może nieść ze sobą bolesne konsekwencje, wspominałem już o tym tutaj.

Oświadczenie rejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy musi spełniać pewne wymogi:

• określać nazwę zawodu, w jakim pracę wykonywać będzie cudzoziemiec;
• określać miejsce wykonywania pracy;
• określać datę rozpoczęcia oraz okres wykonywania pracy;
• określać rodzaj umowy zawartej z cudzoziemcem;
• określać wynagrodzenie brutto;
• zawierać oświadczenie o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy złożone przez podmiot powierzający pracę;
• zawierać oświadczenie o zapoznaniu się z przepisami związanymi z pobytem i zatrudnieniem cudzoziemców złożone przez podmiot powierzający pracę.

Po dopełnieniu tego obowiązku można zatrudnić obywatela jednego z wymienionych państw. Może on wykonywać pracę na terytorium Polski przez okres 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Okres 6 miesięcy pracy w ciągu kolejnych 12 miesięcy można przerywać, co daje pracodawcy sporą elastyczność. Jeśli okaże się, że zapotrzebowanie na danego pracownika jest większe, istnieje możliwość wystąpienia o wydanie zezwolenia na pracę. Po wejściu w życie nowej ustawy można to zrobić na dwa sposoby, wnioskując o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę na podstawie przepisów ustawy o cudzoziemcach lub o wydanie zezwolenia na pracę na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. O tym czym dokładnie różnią się te dwie ścieżki będziesz mógł wkrótce przeczytać na blogu.